İki fazlı motor nedir? Ne işe yarar?özellikleri nelerdir?

Bu yazıda iki fazlı motorlar hakkında ve asenkron motorları hakkında bilmeniz gereknleri sizlere aktarmaya çalışacağız, iki fazlı motorların avantajları ve dezavantajları nelerdir, üretim aşaması nasıldır ve başka önemli bilgileri buarada okuyabilirsiniz.

---

🔰 İki fazlı motor nedir? Ne işe yarar? Özellikleri nelerdir?

İki fazlı motorlar da motorların diğer bir türüdür. Bu yazıda iki fazlı motorlar hakkında bilmeniz gerken herşeyi sizlere aktaracağız.

🔰 Motor nedir?

motor bir enerji modelini hareket enerjisine çeviren makinedir, motor kavramı artık o kadar yaygınlaştı ki net bir tanım yapmak artık zor hale geldi, türlü türlü ve çeşitli motorlar vardır, araba motorları, uçak motorları, elektrik motorları ve diğer motorlar hepsi zamanla icat edildi ve zamanla gelişti ve bu yazıda da iki fazlı motor hakkında bilmeniz gereken bütün bilgileri anlatacağız.

🔰 Asenkron motor nedir?

Sanayi’de İndüksiyon Asenkron motor olarak bilinen en çok tercih edilen elektrik motorudur; bu motor diğer elektrik motorlarına kıyasta sağlam ve bakımı daha kolay ve fiyatı da çok uygundur, bu motorlar otomasyon sistemlerinde çok önemli bir alettir, bu motorlara neden asenkron deniliyor diye sorduğunuzu duyar gibiyiz! Bu motorlar iki çeşitte genel olarak bilinmektedir ama aşağıda biz farklı farklı tanımlarını siznle paylaşacağız. Bu motorlar stator ve rotor kısımlarından oluşuyor.

Bu motorlarda stator sargılarında oluşan manyetik alanın hareket hızı ile rotorun hareket hızı diğer motorlara kıyasta farklıdır, rotorun hızı manyetik alanın hızından her zaman azdır, bu motorlara çalışma potansiyeli bakımından indiksiyon motoru da deniliyor.

🔰 Asenkron motorların çeşitleri:

Asenkron motorları hem fazlarıyla çeşitlendirebiliriz hem yapılarına göre, hem tiplerine göre, hem çalışma şekillerine göre, ilk önce faz sayılarına göre çeşitlerini öğreneceğiz ve sonrada yapılarına göre çeşitleri hakkında bilgilerimiz sizinle paylaşcağız.

Fazlarına göre:

◼ Bir fazlı asenkron motorlar

Bu motorların statorlarında iki sargı bulunmaktadır, motorların hareket eden kısmı rotordur, sincap kafesli asenkron motorların rotorunda kısa devre edilmiş baralar bulunuyor ve bilezkli asenkron motorların rotorlarında sargı bulunmaktadır. Standart motorlar, 220 volt ev elektriği ile çalışabiliyor.

◼ iki fazlı asenkron motorlar

bu motorda da bir fazlı motordda olduğu gibi iki tane sargı bulunmaktadır ama iki fazlı motorunun tek farkı sargı eksenlerinin arasında 90֯ lik elektriksel açı bulunmaktadır. İki fazlı asenkron motorlar küçük güçlerde AC motor kotrol devrelerinde servo motor olarak da kullanılıyor.

◼ üç fazlı asenkron motorlar

bu motorlarda isimlerinden de belli olduğu gibi statorlarında 3 faz için farklı sargı bulunmaktadır, motorun hareket eden kısmı rotordur. Bu sargılara alternatif bir voltaj uygulandığında stator sargılarında hareket eden manyetik alan meydana gelir, bu manyetik alan rotorda gerilim indiksiyonu oluşturur ve bu gerilim rotor manyetik alanını meydana getirir, stator ve rotor manyetik alanlarının birbirini etkilemesi sonucu bir döndürme momenti meydana gelir, böylelikle rotor dönmeye başlar, bu elektromotor bir fazlı asenkron motorlarla yapısal olarak birbirlerine benzerler.

Yapılarına göre:

◼ Kısa devre rotorlu (Sincap Kafesli) Asenkron Motorlar

Bilezikli motorlarla aynı özelliklere sahip söyleyebiliriz, kısa devre rotorunun döndürme momenti daha küçük ve ilk akım çekisi daha büyüktür.

◼ Rotoru sargılı (Bilezikli) Asenkron Motorlar.

Bu motorları daha ağır işlemler için kullanıyorlar ve yüksek kalkış momentine ihtiyaç duyulduğunda bu motorları kullanıyorlar. Bu makinenin en iyi yönlerinden biri kalkış ve frenleme momentini arttırabilme ve azaltabilme özelliğidir. Kırıcılar, konveyörler, büyük pompalar, baskı makinaları, vinçler, toplu değirmenler gibi ağır sanayi uygulamalarında, kalkışta devrilme momentine bile ihtiyaç duyulabilir ve bunlara Bilezikli (rotoru sargılı) Asenkron Motorlar kullanılır.

Tiplerine göre:

• Açık Tip Asenkron Motorlar
• Kapalı Tip Asenkron Motorlar
• Flanşlı Tip Asenkron Motorlar.

Çalışma şekillerine göre:

• Yatık Çalışan Asenkron Motorlar
• Dik Çalışan Asenkron Motorlar.

🔰 Asenkron motorların (iki fazlı motor) üretim aşaması:

◼ Motor için kullanılan bakır tel imalatı

İki fazlı motor üretim aşamasında Bakır tellin imalatını anlatmadık, çünkü hedefimizden çok uzaklaşacaktık.

◼ Stator ve rotor sac paketlerinin imalatı

İki fazlı motor üretiminin bir aşaması: İmalatta kullanılan silisli saclar tedarikçi firmadan belli boyutlarda ve dilimlenmiş şekilde tedarik edilir ve test işlemleri yapılır ve sac numunelerinin demir kayıplarına ve B-H değerine bakılır ve uygun olup olmadığı görülür.

◼ Rotor enjeksiyon imalatı

İlk önce alüminyum külçeler eritilir, sonra Tezgahtaki kalıplara göre istenilen uç halkası, soğutma ve balans pimi ölçüsüne uygun olarak rotorlara alüminyum enjeksiyon işlemi gerçekleştirilir. Enjeksiyon işlemi sonrasında rotorların bara açısı, uç halkası ölçüleri ve paket boyları belli aralıklarla kontrol edilir.

◼ Milin imalatı ve rotora geçirilmesi

İlk önce söylememiz gerekiyor ki rotora geçirilen miller çelikten yapılır, genellikle asenkron motorlarının standart olarak mil ucu tek taraflıdır, ancak isteklere göre iki tarafında da mil ucu bulunacak şekilde de imal edilebilir.

◼ Mil geçirilmiş ve tornalandıktan sonra rotorun balans ayarı yapılması

İki fazlı motorun diğer aşaması mil imalat edildikten sonra ve rotora geçirildikten sonra tornalama işlemi yapılır ve balans ayarı yapılır, bu işlemin amacı rotorun dengeli ve sarsıntısızdönüş yapabilmesini sağlar. Sonunda rotorun dışı vernikle kaplanır ve rulmanlar geçirilir ve rotor montaj işlemi için hazırdır.

◼ Stator sargılarının sarılması yerleştirilmesi ve test edilmesi

Statora yerleştirmek için bobin gereklidir, bobinleri hazırlamak için sargı makinelerinden yardım alırlar. Sac ve bobin arasında elektriksel izolasyon sağlamak için mylar yerleştirilir. Küçük motorlarda sargı yerleştirme işlemi inserting makinesinin yardımıyla ve güçlü motorlarda elle yapılıyor.

Stator oluklarına sargı yerleştirme işlemini robotik sistemleriyle de yapabilirsiniz. Bu sistemler büyük üretim şirketleri için hem ekonomi alanında hemzaman yönünden büyük avantaj sağlar. Bütün bobinler stator oluklarına yerleştirildikten sonra sargı uçlarıbelirlenir ve bağlantıları yapılır ve sonra makaronlama işlemi yapılır ve bir araya getirilen sargı uçları kaynaklanır ve izole etmek için makronlar takılır.

Sargılı stator sac paketinin gövdeye rahat girebilmesi ve motora yerleştirilecek rotorun sargılara temas etmemesi için sargı kısmının sıkı ve düzgün bir formda olması gerekir. Bunun için sargıların ön ve arka kısmına, dövülerek veya pres makinelerinde preslenerek form verilir. Bu işlemler çok dikkatlice yapılıyor. İmal edildikten sonra, sorunsuz çalışabileceğini anlamak için bazı rutin testler yapılır.

Eğer bu testlerde herhangi bir sorunla karşılaşılırsa başka aşamaya geçemez. Sargılar vernikleme ve fırınlama işlemlerinden sonra sabit ve sıkı bir form alır. Bu aşamadan sonra gövde geçirme durumuna hazır olur.

◼ Gövde ve kapakların egalize edilmesi

Motorların gövde ve kapakları üretilir, işlenmemiş gövde egalize tezgahında işlenir ve işlenmemiş kapakla flanşlar CNC tezgahında işlenir. Verniklenmiş sargılı stator sac paketi gövdeye geçirilir. En sonda ise fatura açma işlemi yapılır.

◼ Motorun rutin testinin yapılması

◼ Boyama, fırınlama ve paketleme yapılması

İki fazlı motorun üretim aşamasının en son kademesi olan bu kademede Ayak, kapak, flanş, klemens kutusu, muhafaza tası ve pervane gibi kullanıma hazır hale getirilmiş diğer mekanik parçalarının montaj işlemi yapılır. Bütün bu montaj işlemleri yapıldıktan sonra motor son olarak rutin bir teste daha sokulur ve sorunsuz çalıştığı kontrol edilir. Eğer hiç bir sorun yaşamazsa ve son hatasız geçerse boyanır ve paketlenir ve müşteriye sunulmak için hazır hale gelir.

🔰 Asenkron motorların (iki fazlı motor) avantaj ve dezavantajları nelerdir?

⭕ Asenkron motorlar ve ya iki fazlı motorların diğer önemli özelliklerini aşağıda rahatlıkla okuyabilirsiniz.

1. Devamlı olarak bakım istemezler.
2. Diğer elektrikli motorlara kıyasta sağlam ve ucuzlar.
3. Çalışma sırasında kıvılcım üretmezler
4. Devir sayıları çok değişmez
5. Frekans dönüştürücülerin yardımıyla devir sayısı kolayca ayarlanabilir.
6. Küçük güçlerden büyük güçlere kadar imal edilebilir.
7. Genel olarak bir ve üç fazlı olarak üretilirler.
8. Kalkış anında nominal akımının 5-7 katı kadar fazla akım çekerler.

---

FAQ

Asenkron motor nedir?
Bu motorlar stator ve rotor kısımlarından oluşuyor. Bu motorlarda stator sargılarında oluşan manyetik alanın hareket hızı ile rotorun hareket hızı diğer motorlara kıyasta farklıdır, rotorun hızı manyetik alanın hızından her zaman azdır, bu motorlara çalışma potansiyeli bakımından indiksiyon motoru da deniliyor.

Asenkron motorlar kaç çeşitte üretilir?
Farklı özelliklerine göre farklı çeşitlenirler ama genelde fazlarıyla bilindikleri için: bir fazlı, iki fazlı ve üç fazlı olarak üretilirler.

Asenkron motorlarının en belirgin özelliklerinden birisi hangisidir?
Sağlam ve bakıma çok az ihtiyaç duymasıdır.

Conclusion

Bu yazıda iki fazlı motorlar hakkında bilmeniz gereken bütün bilgileri aktardık bu yazıyı okuduğunuzda eminiz ki artık iki fazlı motorlar hakkında hiç bir sorunuz kalmayacak ve bütün sorularınızın cevabını alacaksınız.